هر فرآيندي كه در صنعت و طبيعت رخ مي دهد در نهايت علاوه بر محصول فرآيند از خود ماده زائد به  جاي مي گذارد كه در تصفیه فاضلاب به طور عاميانه لجن  گفته مي شود،كه بايد به طور مناسب و صحيح دفع گردد. معمولاً برای دفع لجن، آن را از طریق آبگیری خشک می کنند. انتخاب روش آبگیری از لجن به خصوصیاتی نظیر حضور مواد آلی، مواد معدنی، دانه بندی و غیره بستگی دارد. به منظور کاهش هزینه های گزاف سرمایه گذاری و راهبری تاسیسات تصفیه و تثبیت لجن لازم است حجم لجن تولیدی در تصفیه خانه های فاضلاب تا حد ممکن کاهش یابد.

 بدین منظور معمولا از روش تغلیظ و آبگیری لجن استفاده می شود. آبگیری لجن یکی از مشکل ترین مباحث مهندسی محیط زیست در ارتباط با دفع آن است. از آنجا که لجن اصلاح شده به راحتی تغلیظ و آبگیری نمی شود، بنابراین در تصفیه خانه های فاضلاب عملیات آماده سازی لجن اهمیت ویژه ای دارد. آماده سازی یا اصلاح کیفیت شیمیایی لجن در واقع فرایندی فیزیکی-شیمیایی است که موجب تسهیل حذف آب و بازیافت مواد جامد لجن می شود. در عملیات تصفیه لجن این فرایند غالبا قبل از مراحل تغلیظ و آبگیری انجام شده، افزایش بازدهی این واحد ها را فراهم می کند. اولین هدف از آماده سازی لجن افزایش اندازه ذرات، غلبه بر آثار ناشی از آبدار بودن و دفع بار الکتریکی بین ذرات است. به عبارت دیگر، آماده سازی لجن سبب تجمع ذرات ریز پراکنده و کلوییدی موجود در آن لجن و آزاد شدن آب پیوندی موجود میان آنها می شود. در اغلب موارد به منظور آماده سازی لجن از مواد شیمیایی معدنی – آلومینیوم سولفات، سولفات آهن، کلرید آهن، اهک و سامانه های پلی الکترولیت استفاده می شود. 

در یک فرایند تصفیه فاضلاب، لجن حاصل از تصفیه معمولا حاوی مواد آلی ، پاتوژن ها و بیش از 95 درصد آب است. سیستم های فرآوری و دفع لجن عمدتا شامل فرایندهای هضم برای حذف مواد آلی و پاتوژنها و تغلیظ و آبگیری برای کاهش حجم لجن و دفع آب اضافی هستند. آبگیری لجن یک فرایند انتهایی در تصفیه لجن است که با تبدیل لجن به مواد جامد و نیمه جامد، مدیریت آن را آسانتر نموده و کاربرد لجن را در فرایندهایی نظیر کمپوست، سوزاندن و دفع بهداشتی تسهیل می نماید. در حال حاضر سیستم های مختلفی نظیر بسترهای ماسه ای، فیلتر نواری – بلت، فیلتر پرس - اسکرو پرس - ، سانترفیوژ و کانترها برای آبگیری لجن در تصفیه خانه های فاضلاب قابل کاربرد می باشند. تنوع گزینه ها و خصوصیات و قابلیت های متفاوت هریک از سیستم ها، تصمیم گیری در مورد انتخاب گزینه مناسب برای تصفیه خانه را مشکل می نماید.

متغیرهای اصلی در هر فرایند آبگیری، غلظت جامدات و میزان جریان لجن ورودی ، مواد شیمیایی مورد نیاز، غلظت جامدات کیک لجن آبگیری شده و جریان لجن اب است. آبگیری از لجن ، بخش اعظمی از هزینه های تصفیه لجن را شامل می شود در نتیجه انتخاب روش مناسب باید با دقت کافی انجام شود ولی باید توجه نمود که ممکن است گزینه با حداقل هزینه، بهترین گزینه نباشد. در انتخاب بهترین گزینه، معیارهای فنی، اقتصادی ، محیط زیستی و مدیریتی تاثیرگذار است

در حال حاضر استفاده از بستر های خشک کننده ، لاگون ها و خشک کن های حرارتی راه مناسبی جهت آبگیری و خشک کردن لجن فاضلاب نمی باشند. بسترهای های خشک کننده و لاگونها علاوه بر مشکلات ناشی از ایجاد بوی متعفن زیاد، نیاز به فضای بسیار زیاد جهت عملیات آبگیری می باشند. خشک کن های حرارتی نیز مصرف انرژی بسیار بالایی دارند و از نظر هزینه های عملیاتی بهینه نمی باشند . علاوه بر این کنترل آلودگی زیست محیطی ناشی از گازهای خروجی نیز از معضلات استفاده از این سیستم ها می باشد.

با توجه به موارد بالا و توجیه پذیری اقتصادی و محیط زیستی به معرفی دستگاه آبگیری لجن فاضلاب به روش اسکروپرس ساخت شرکت ایران مهر می پردازیم:

لجن مازاد از تصفیه خانه های بیولوژیکی از قبیل تصفیه خانه های صنعتی و شهری، صنایع غذایی و نساجی با غلظت 0.2% الی 5% و MLSS در رنج 2000 الی 50000 میلی گرم در لیتر وارد مخزن فلاک ساز (Flocculation) شده و ضمن تزریق مواد منعقد کننده ی مناسب، توسط همزن تعبیه شده لخته های لجن ایجاد شده و وارد سیلندر اسکرو پرس (Screw press) می شود. در این مرحله با توجه به نوع و غلظت لجن بر طبق طراحی انجام شده بر روی گام اسکرو وارد قسمت آبگیر (Dewatering zone) سیلندر شده و سپس وارد قسمت تحت فشار (Pressurizer zone) شده و کاملاً به صورت فشرده و پرک شده از دستگاه خارج می شود. مکانیزم عملکرد این دستگاه بسیار ساده است و شامل اسکرو شافت در درون دیسک های ثابت و متحرک با تلرانس های مشخصی با دور قابل تنظیم در حرکت است و لجن را مرحله به مرحله تا حد نهایی با غلظت 35%-40% خارج می کند. در نهایت لجن خروجی را به روش دفنی (Land fill) خاک چال می کنند.

این دستگاه با توجه به استهلاک بسیار پایین مکانیکی و صرف انرژی و نیروی انسانی آن نسبت به سایر گزینه های دستگاه خشک کن لجن مقرون به صرفه است.